24) «Η ΠΕΡΙΠΛΑΝΩΜΕΝΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΤΗΣ ΕΡΗΜΟΥ» της Ομάιμα Αλ-Καμίς. / 24) "THE BOOK SMUGGLER" by Omaima Al-Khamis.
24) «Η ΠΕΡΙΠΛΑΝΩΜΕΝΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΤΗΣ
ΕΡΗΜΟΥ» της Ομάιμα Αλ-Καμίς.
Α) Η ΥΠΟΘΕΣΗ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ
Το βιβλίο «Η περιπλανώμενη
βιβλιοθήκη της ερήμου» είναι ένα εκτεταμένο, πολύ καλογραμμένο ιστορικό
μυθιστόρημα και πρωτότυπο για τους μη Άραβες αναγνώστες του, αφού τους εισάγει
στον κόσμο, τη φιλοσοφία, τη θρησκεία και τους προβληματισμούς των ανθρώπων της
Μέσης Ανατολής του Μεσαίωνα.
Ο πρωταγωνιστής του
μυθιστορήματος είναι ο Μαζίντ Αλ Χάναφι από ένα χωριό της αραβικής χερσονήσου. Στα
18 του αποφασίζει να ταξιδέψει μακριά από τα πάτρια εδάφη του, ακολουθώντας ένα
καραβάνι. Ο σκοπός του είναι να επισκεφτεί σημαντικά πνευματικά κέντρα του
αραβικού κόσμου, αποκομίζοντας γνώση.
Στον πρώτο μεγάλο σταθμό του
ταξιδιού του, τη Βαγδάτη, παραμένει δύο έτη και παρακολουθεί τις θρησκευτικές
και φιλοσοφικές διαλέξεις που δίνονται από τους θρησκευτικούς ηγέτες της πόλης.
Παράλληλα, γίνεται μάρτυρας των συγκρούσεων ανάμεσα στους πιστούς των διαφόρων
κατευθύνσεων του Ισλάμ, κυρίως ανάμεσα στους Σουνίτες και τους Σιίτες. Κατά το
τέλος της παραμονής του στη Βαγδάτη, του ανατίθεται από έναν τοπικό άρχοντα να
πάρει ένα μέρος της πλούσιας συλλογής των βιβλίων του, με σκοπό να μεταδώσει το
πνευματικό τους περιεχόμενο στους επόμενους σταθμούς του ταξιδιού του και να τα
χαρίσει ή να τα πουλήσει σε ανθρώπους που φαίνεται να τα αξίζουν. Ο Μαζίντ,
αναλαμβάνει, έτσι, το ρόλο του «Ταξιδευτή».
Πράγματι, αρκετοί
ενδιαφέροντες σταθμοί ακολουθούν τη Βαγδάτη. Η Ιερουσαλήμ, το Κάιρο, η Αλμερία
και η Γρανάδα είναι κάποιοι εξ αυτών. Ζώντας στις πόλεις αυτές για κάποιο
διάστημα, ο Μαζίντ έχει την ευκαιρία να αποκτήσει καινούριες, ενδιαφέρουσες εμπειρίες,
να εμπλουτίσει τις γνώσεις του, να γνωρίσει νέους ανθρώπους, να πουλήσει τα
βιβλία που του δόθηκαν στη Βαγδάτη, να κερδίσει χρήματα, να ερωτευτεί και να
παντρευτεί μια όμορφη μουσικό που την πρωτοείδε στη Βαγδάτη.
Το τέλος του βιβλίου, όμως,
είναι απρόβλεπτο και λυπηρό. Βρίσκει τον ήρωα του μυθιστορήματος μόνο, σε ένα
κελί φυλακής στη Γρανάδα να αναρωτιέται ποιός πρόδωσε την ενασχόλησή του με το
διάβασμα και τις πωλήσεις φιλοσοφικών βιβλίων, που συχνά εκείνη την εποχή
θεωρούνταν απαγορευμένα.
Β) ΤΑ ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ
ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ
Το ιστορικό μυθιστόρημα της Ομάιμα Αλ-Καμίς είναι αναμφίβολα ένα
αξιόλογο και προσεγμένο βιβλίο, που έχει μάλιστα τιμηθεί με το μετάλλιο Ναγκίμπ
Μαχφούζ για τη Λογοτεχνία.
Πρόκειται για ένα βιβλίο που μάλλον δεν απευθύνεται στο μέσο αναγνώστη
αλλά περισσότερο σε εκείνον που αγαπά να αποκτά νέες γνώσεις για διάφορους
λαούς και πολιτισμούς τους πλανήτη.
Έτσι το βιβλίο προσφέρει ένα πλήθος ενδιαφερουσών πληροφοριών για τη ζωή
και τις αντιλήψεις των Αράβων κατά το Μεσαίωνα. Μάλιστα, πολλά από αυτά τα
χαρακτηριστικά στοιχεία του αραβικού κόσμου εξακολουθούν να υφίστανται
απαράλλαχτα ως τη σύγχρονη εποχή.
Παρότι πρόκειται για ένα αρκετά δύσκολο λογοτεχνικό έργο, το ύφος γραφής
της συγγραφέως είναι γλαφυρό και χαλαρωτικό, πράγμα που διευκολύνει την
ανάγνωσή του. Επιπρόσθετα, είναι φανερό πως γενικά η συγγραφέας αναφέρεται σε
διαφορετικές θρησκευτικές και φιλοσοφικές αντιλήψεις πάντα με σεβασμό και
προσοχή και όχι με προσβολή των στοιχείων που δεν ανήκουν στον πολιτισμό της.
Ένα ιδιαίτερα ενδιαφέρον στοιχείο για τους Έλληνες αναγνώστες είναι η
μεγάλη αναφορά που γίνεται στους αρχαίους Έλληνες φιλοσόφους, όπως στον
Αριστοτέλη. Φαίνεται ότι οι Άραβες έδειξαν μεγάλο ενδιαφέρον προς τις απόψεις
τους κι έκριναν ως επωφελή τη μετάφραση στην αραβική γλώσσα πολλών έργων τους. Παραταύτα,
στο βιβλίο υπάρχει κάποια αναφορά και στην αντίθεση προς την ελεύθερη σκέψη και
τα βιβλία που έδειξαν κάποιες φορές ορισμένα αραβικά πνευματικά ρεύματα.
Με πολύ ωραίο τρόπο παρουσιάζεται και η ειρηνική και όμορφη συμβίωση
μεταξύ ομάδων διαφορετικών θρησκευτικών πίστεων σε διάφορες πόλεις της Μέσης
Ανατολής, όπως στην Ιερουσαλήμ.
Τέλος, εξαιρετικά όμορφη και παραστατική είναι και η περιγραφή των μεσαιωνικών
πόλεων του αραβικού κόσμου. Διαβάζοντας τις σελίδες του βιβλίου, ο αναγνώστης
αισθάνεται ότι βρίσκεται μέσα σε αυτές κι απολαμβάνει την ατμόσφαιρά τους.
Γ) ΤΑ ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ
Όπως προαναφέρθηκε, «Η περιπλανώμενη βιβλιοθήκη της ερήμου», είναι
ένα δύσκολο μυθιστόρημα, που δεν απευθύνεται στο μέσο αναγνώστη που
ψυχαγωγείται με τη λογοτεχνία αλλά μάλλον σε άτομα με πνευματικές ανησυχίες και
αγάπη για νέες γνώσεις.
Σαφώς, κάποια στιγμή, ακόμη κι ο πιο «ψαγμένος» μη Άραβας αναγνώστης,
πιθανότατα να κουραστεί με την απομνημόνευση των δύσκολων αραβικών ονομάτων των
ηρώων του έργου ή με τις ιστορικές και θρησκευτικές πληροφορίες για ένα τόσο
διαφορετικό κόσμο. Παρόλα αυτά, ο ευχάριστος τρόπος γραφής της συγγραφέως
μειώνει πολύ αυτή την πιθανότητα.
Επιπρόσθετα, η ιδιαίτερη περιπέτεια του ήρωα του βιβλίου, δηλαδή η
περιπλάνηση στις πόλεις του αραβικού κόσμου με στόχο τη λήψη και τη διάδοση της
γνώσης, είναι ένα θέμα που απευθύνεται σε περιορισμένο κοινό και μάλλον σε
όσους πραγματικά ενδιαφέρονται για τα ζητήματα της φιλοσοφίας και τη γνώσης και
τα αγαπούν ιδιαίτερα.
Άρα, το εν λόγω λογοτεχνικό έργο απαιτεί μεγάλη υπομονή κατά την
ανάγνωσή του για την κατανόηση και απομνημόνευση ονομάτων, αξιωμάτων, δογμάτων,
ηθών, εθίμων και φιλοσοφίας του αραβικού κόσμου, με αντάλλαγμα μια μαγευτική
περιπλάνηση στις γοητευτικές και μυστηριώδεις μεσαιωνικές πόλεις του.
Δ) ΣΚΕΨΕΙΣ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΑΝΑΓΝΩΣΗ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ
Η ιστορία του νεαρού Άραβα Μαζίντ, που με σκοπό την απόκτηση της γνώσης, την αυτοβελτίωση και την πρόσδοση νοήματος στη ζωή του, αφήνει τον τόπο του
και περιπλανιέται ριψοκίνδυνα σε μακρινές άγνωστες πολιτείες δεν είναι καθόλου
ξένη στον αναγνώστη. Πρόκειται για κοινή εμπειρία πολλών λαών και εποχών που
φτάνει ως τις μέρες μας.
Το ρίσκο του να ακολουθεί κάποιος την περιπέτεια και το δύσβατο δρόμο της
πραγμάτωσης των υψηλών στόχων του, μπορεί να τον οδηγήσει και σε ιδιαίτερα
καταστάσεις. Πάντα, όμως, αξίζει να κυνηγά κανείς το όνειρο όποιο κι αν είναι
το τίμημα.
24) "THE BOOK SMUGGLER" by Omaima
Al-Khamis.
A) THE SUBJECT OF THE BOOK
The book "The Wandering Library of the Desert" is an
extensive, very well-written historical novel and original for its non-Arab
readers, since it introduces them to the world, philosophy, religion and
concerns of the people of the Middle East in the Middle Ages.
The protagonist of the novel is Mazid Al Hanafi from a village in the
Arabian Peninsula. At the age of 18, he decides to travel far from his
homeland, following a caravan. His purpose is to visit important spiritual
centers of the Arab world, gaining knowledge.
In the first major stop of his journey, Baghdad, he stays for two years
and attends the religious and philosophical lectures given by the religious
leaders of the city. At the same time, he witnesses the conflicts between the
believers of the different directions of Islam, mainly between the Sunnis and
the Shiites. At the end of his stay in Baghdad, he is commissioned by a local
lord to take a part of his rich collection of books, with the intention of
transmitting their spiritual content to the next stations of his journey and
giving them away or selling them to people who seem to deserve them. Mazid thus
assumes the role of "Traveller".
Indeed, several interesting stations follow Baghdad. Jerusalem, Cairo.
Almeria and Granada are some of them. Living in these cities for some time,
Mazid has the opportunity to gain new, interesting experiences, enrich his
knowledge, meet new people, sell the books given to him in Baghdad, earn money,
fall in love and get married a beautiful female musician who first saw her in
Baghdad.
The ending of the book, however, is unpredictable and sad. It finds the
hero of the novel alone, in a prison cell of Granada wondering who betrayed his
occupation of reading and selling philosophical books, often at the time
considered forbidden.
B) THE ADVANTAGES OF THE BOOK
Omaima Al-Khamis' historical novel is undoubtedly a remarkable and
thoughtful book, which has even been awarded the Naguib Mahfouz Medal for
Literature.
This is a book that is probably not addressed to the average reader but
more to those who love to gain new knowledge about various people and cultures
around the world.
Thus the book offers a wealth of interesting information about the life
and perceptions of the Arabs during the Middle Ages. In fact, many of these
characteristic elements of the Arab world still exist unchanged into the modern
era.
Although it is a rather difficult literary work, the author's writing
style is smooth and relaxing, which makes it easy to read. In addition, it is
clear that in general the author refers to different religious and
philosophical concepts always with respect and attention and not by insulting
the elements that do not belong to her culture.
A
particularly interesting element for Greek readers is the large reference made
to ancient Greek philosophers, such as Aristotle. It seems that the Arabs
showed great interest in their views and found it beneficial to translate many
of their works into Arabic. Nevertheless, in the book there is also some
reference to the opposition to free thought and books that sometimes showed
certain Arab intellectual currents.
The peaceful and beautiful coexistence between groups of different
religious faiths in various cities of the Middle East, such as in Jerusalem, is
presented in a very nice way.
Finally, the description of the medieval cities of the Arab world is
extremely beautiful and illustrative. Reading the pages of the book, the reader
feels that he/she is inside them and enjoys their atmosphere.
C) THE DISADVANTAGES OF THE BOOK
As mentioned above, The “Wandering Library of
the Desert” is a difficult novel, not aimed at the average reader who enjoys
literature but rather at people with intellectual concerns and a love of new
knowledge.
Clearly, at some point, even the most "sophisticated" non-Arab
reader will likely tire of memorizing the difficult Arabic names of the
characters in the book or the historical and religious information about such a
diverse world. However, the author's pleasant writing style greatly reduces this
possibility.
In
addition, the particular adventure of the hero of the book, that is, wandering
through the cities of the Arab world with the aim of receiving and spreading
knowledge, is a subject addressed to a limited audience and rather to those who
are really interested in the questions of philosophy and knowledge and they
love them very much.
So, the said literary work requires a lot of patience while reading it
to understand and memorize names, offices, doctrines, morals, customs and
philosophy of the Arab world, in exchange for an enchanting wandering in its
charming and mysterious medieval cities.
D) THOUGHTS AFTER READING THE BOOK
The story of the young Arab Mazid, who in order to gain knowledge,
self-improvement and give meaning to his life, leaves his place and wanders
dangerously in distant unknown cities is not at all foreign to the reader. It
is a common experience of many people and times that reaches to our days.
The risk of someone following the adventure and the difficult path of
realizing their lofty goals can also lead them to inconvenient special
situations. However, it is always worth chasing the dream, whatever the cost.
Comments
Post a Comment